Ülkemizde son zamanlarda daralan ekonomik şartlardan ve piyasalarda oluşan nakit sıkışıklığından dolayı artan Konkordato ilanları sayısına yönelik kanun koyucular tarafından konkordato uygulamasında değişiklik yapmayı baz alan yeni kanun teklifi geliştirildi. Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun Teklifi içinde sunulan teklife göre 2004 sayılı İcra İflas Kanununda konkordato ile ilgili değişiklik yapılması öngörülen maddeler:
Eski Hali:
e) Sermaye Piyasası Kurulu veya Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşu tarafından hazırlanan ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşmesinin kuvvetle muhtemel olduğunu gösteren finansal analiz raporları ile dayanakları. Şu kadar ki bu şart 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesi kapsamında küçük işletmeler bakımından uygulanmaz.
Yeni Hali:
“e) Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca kamu yararını ilgilendiren kuruluşların denetimi için yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşu tarafından Türkiye Denetim Standartlarına göre yapılacak denetim kapsamında hazırlanan ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşeceği hususunda makul güvence veren denetim raporu ile dayanakları.” “Birinci fıkranın (e) bendi kapsamında düzenlenecek raporlar ve bu raporlara dayanak olacak denetimlerde, denetim kuruluşlarının faaliyetleri, hak ve yükümlülükleri, raporların inceleme ve denetimleri, bu raporlar sebebiyle doğacak idari ve hukuki sorumluluk ile diğer hususlar hakkında 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uygulanır.
Yorum:
Bu değişiklik ile;
KOBİ Tanımı:
“250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 125 milyon lirayı aşmayan ve yönetmelikte mikro işletme, küçük işletme ve orta büyüklükteki işletme olarak sınıflandırılan ekonomik birimler”
Eski Hali:
Mahkeme, geçici mühlet kararıyla birlikte konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının yakından incelenmesi amacıyla bir geçici konkordato komiseri görevlendirir. Alacaklı sayısı ve alacak miktarı dikkate alınarak gerektiğinde üç komiser de görevlendirilebilir. 290 ıncı madde bu konuda kıyasen uygulanır.
Yeni Hali:
Mahkeme, geçici mühlet kararıyla birlikte konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının yakından incelenmesi amacıyla bir geçici konkordato komiseri görevlendirir. Üç komiser görevlendirilmesi durumunda komiserlerden biri, mahkemenin bulunduğu ilde faaliyet göstermek şartıyla Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilmiş ve sorumlu denetçi olarak onaylanmış bağımsız denetçiler arasından seçilir. Alacaklı sayısı ve alacak miktarı dikkate alınarak gerektiğinde üç komiser de görevlendirilebilir. 290 ıncı madde bu konuda kıyasen uygulanır.
Yorum:
Bu değişiklik ile; konkordato ilanında 3 komiserin atandığı durumlarda seçilecek komiserlerden birinin KGK tarafından onaylı bağımsız denetçi olması hükmü eklenmiştir. Bu sayede konkordato ilan eden şirketin finansal tabloları bağımsız denetçi tarafından da incelenmiş olacak.
Eski Hali:
Mahkemece atanan geçici komiser ve komiserler, özel sicilinde kaydedilmek üzere mahkemenin bağlı bulunduğu bölge adliye mahkemesi bilirkişilik bölge kuruluna bildirilir. Bir kişi eş zamanlı olarak beşten fazla dosyada geçici komiser ve komiser olarak görev yapamaz. Komiserin sorumlulukları hakkında 227 nci maddenin dördüncü ve beşinci fıkrası hükümleri uygulanır. Konkordato komiserinin nitelikleri Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.
Yeni Hali:
“Komiserler, bilirkişilik bölge kurulları tarafından oluşturulan komiser listesinden seçilir. Listeye kayıt için Adalet Bakanlığı tarafından izin verilen kurumlardan alınacak eğitimin tamamlanmış olması zorunludur. Ayrıca, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, komiser olarak görevlendirilebilecek, yetkilendirilmiş ve sorumlu denetçi olarak onaylanmış bağımsız denetçileri liste halinde bilirkişilik bölge kurullarına bildirir. Listede görevlendirilecek komiser bulunmaması halinde liste dışından görevlendirme yapılır ve bu durum bölge kuruluna bildirilir. Bir kişi eş zamanlı olarak beşten fazla dosyada geçici komiser ve komiser olarak görev yapamaz. Komiserin sorumlulukları hakkında 227 nci maddenin dördüncü ve beşinci fıkrası hükümleri uygulanır.
Yorum:
Bu madde ile komiserlerin mahkeme tarafından ne şekilde seçileceği düzenlenmiştir. Komiserler, Adalet Bakanlığı izniyle düzenlenen komiserlik eğitimlerini tamamlamış olan kişilere verilecektir. Bunun dışında, KGK da sorumlu denetçi olarak onaylanmış bağımsız denetçileri bildirir.
Eski Hali:
c)Borçlu, 297 nci maddeye aykırı davranır veya komiserin talimatlarına uymazsa,
Yeni Hali:
c)Borçlu, 297 nci maddeye aykırı davranır veya komiserin talimatlarına uymazsa ya da borçlunun alacaklıları zarara uğratma amacıyla hareket ettiği anlaşılıyorsa,
Yorum:
Bu madde ile kesin mühlet içinde konkordato müessesesinde alacaklı haklarının da gözetildiği belli edilmiştir. Konkordato, borçlunun ‘nefes almasını’ amaçlarken aynı zamanda alacaklıların alacaklarını da gözetir. Borçlu, sırf kendi menfaati için alacaklıyı açık bir şekilde zarara uğratır ise 297. maddenin devamında belirtildiği üzere komiserin raporunda bu durum mahkemeye sunulursa; mahkeme heyeti kesin mühletin iptaline ve konkordatonun reddine karar verir.
5- Geçici Madde
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte görülmekte olan konkordato talepleri hakkında talep tarihinde yürürlükte bulunan hükümlerin uygulanmasına devam olunur. 290 ıncı maddenin beşinci fıkrası uyarınca komiser listesi oluşturuluncaya kadar listeden görevlendirme usulü dikkate alınmaksızın komiser görevlendirilir. Bir kişinin eş zamanlı olarak beşten fazla dosyada komiser olarak görev alma yasağının takibi amacıyla, görevlendirilen geçici komiser ve komiserler mahkemenin bağlı bulunduğu bölge adliye mahkemesi bilirkişilik bölge kuruluna bildirilir.”
Yorum:
Eklenen geçici madde, konkordato müessesesinde teklif edilen değişikliklerin zamansal olarak geçerliliğine yöneliktir. Bu maddeye göre; teklif yürürlüğe girmeden önce ve girdiğinde mevcut bulunan konkordato talepleri (mahkemeye iletilmiş, dava açılmış ancak belirli sebeplerden dolayı beklemede olan) için bu maddeler geçerli değildir. Yani; tekliften önceki maddeler geçerli olacaktır. Ayrıca; komiser listesi henüz oluşturulmamışsa; mahkeme heyeti yine eski şekilde komiser görevlendirmesi yapar. Konkordato Değişiklik Teklifinin Güncel Durumu: Teklif, kanunlaşarak yürürlüğe girmiştir.
Kaynak: Konkordato Müessesesinde Öngörülen Değişikliklerle İlgili Olarak TBMM’ ye Sunulan Yasa Teklifine Yönelik Değerlendirmeler – Bilirkişi, SMMM MUSTAFA KINACI